पद्मश्री गिरीश प्रभुणे हे सामाजिक कार्यकर्ते, सिद्धहस्त लेखक म्हणून महाराष्ट्राला परिचित आहेत. सामाजिक समरसता मंच, भटके विमुक्त विकास परिषद, समरसता साहित्य परिषद, समरसता गुरुकुलम इत्यादी संस्थांच्या जडणघडणीमध्ये त्यांचा सहभाग राहिला आहे. नावीन्यपूर्ण ..

आपल्या देशात संविधान लागू होऊन पंचाहत्तर वर्षे झाली. तरी ते सर्वसामान्य नागरिकांना खर्‍या अर्थाने कळले नाही. उलट संविधानाच्या संदर्भात गैरसमज मात्र पसरविले जातात. या पार्श्वभूमीवर संविधान जागर समितीने ‘संविधान जागर यात्रा 2024’ आयोजित केली असून ..

नुकताच साहित्य अकादमीचा युवा साहित्यकार पुरस्कार देवीदास सौदागर यांच्या ‘उसवण’ या कादंबरीस जाहीर झाला. 2022 साली ही कादंबरी देशमुख आणि कंपनी (पब्लिशर्स) प्रा. लि. यांनी प्रकाशित केली. एकशे सोळा पानांच्या या छोट्या कादंबरीत लेखक देवीदास सौदागर यांनी ..

दीपक भागवत यांनी लिहिलेले ‘ढ’ हे पुस्तक. ‘ढ’ या आत्मकथनातून दीपक भागवत यांनी आपल्या बालपणापासून ते सेवानिवृत्तीनंतरच्या कालखंडातील घटना/प्रसंग मांडत आपला जीवनप्रवास अधोरेखित केला आहे. ..

निवडणुकीच्या रणधुमाळीत विरोध करण्यासाठी मुद्दे शिल्लक नसले, की संघ आणि संघविचाराच्या संस्था-संघटनांना लक्ष्य केले जाते. विरोध भाजपाला करायचा असतो; पण टीका मात्र संघावर केली जाते. टीकेला संघ घाबरत नाही; पण टीका करताना भक्कम पुरावे आणि सशक्त तर्क ..

अंमळनेर येथे 2 ते 4 फेब्रुवारी 2024 या काळात 97वे अखिल भारतीय साहित्य संमेलन साजरे झाले. संमेलन अध्यक्षपदाची निवडणूक न घेता साहित्य महामंडळाच्या घटक संस्था एकमताने अध्यक्ष निवड करतात. या वर्षी ज्येष्ठ कादंबरीकार, समीक्षक डॉ. रवींद्र शोभणे यांची ..

सेवा क्षेत्राचे वैभव ..

मागच्या आठवड्यात आपल्या देशाचा झेंडा चंद्रावर फडकला. चंद्रयान 3 यशस्वीपणे चंद्रावर उतरले आणि देशभर चैतन्याची लाट निर्माण झाली. सर्वसामान्य माणूस ते देशाच्या पंतप्रधानांपर्यंत सर्वानी हा आनंदाचा क्षण अनुभवला. मात्र कावीळ झालेले काही नतद्रष्ट या आनंदात ..

संघ म्हणजे शाखा आणि शाखा म्हणजे उपक्रम, ही कार्यपद्धती गेल्या 98 वर्षांपासून व्यवहारात आहे. एक संघशाखा आपल्या परिसरात सातत्याने वेगवेगळे उपक्रम करून समाजप्रबोधन आणि समाजसेवा करत असते. नाशिक येथील गोदावरी शाखेने नुकताच एक उपक्रम केला, त्याचा हा वृतान्त. ..

सध्या महाराष्ट्रात सामाजिक राजकीय वातावरण ढवळून निघाले असून क्रूरकर्मा औरंगजेबाचे महिमामंडन करण्याची होड लागली आहे. यामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे वारसदार प्रकाश आंबेडकरही सहभागी झाले आहेत. दलित समाजावर अन्याय-अत्याचार करणार्‍यांमध्ये मुस्लीम ..

महाराष्ट्रात सामाजिक न्याय प्रस्थापित करण्यासाठी विविध उपक्रम राबवले जातात. बार्टी हा त्यापैकी एक उपक्रम आहे. मात्र मागील काही दिवसांपासून बार्टीचे काम एकजातीय झाल्याचे आरोप सातत्याने केले जात आहेत. आमच्याकडे जाणीवपूर्वक दुर्लक्ष केले जाते आहे ..

समकालीन सामाजिक वातावरण हे तुष्टीकरणातून निर्माण झालेल्या उन्मादाचे अनुभव देणारे आहे. अकोला, नगर आणि त्र्यंबकेश्वर येथील घटना या उन्मादाची साक्ष देणार्‍या आहेत. कधी राजकारणासाठी, तरी कधी समाजमन सदैव अस्वस्थ ठेवण्यासाठी काही गट सक्रिय असतात. लांगूलचालन ..

राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ शताब्दीकडे वाटचाल करीत आहे. संघ आपली शताब्दी कशी साजरी करणार, याची समाजाला उत्सुकता आहे. समाजाच्या सर्व स्तरांतील बांधवांपर्यंत पोहोचून समर्थ, सक्षम, संघटित हिंदू समाज निर्माण करण्यासाठी काम करणार्‍या संघाच्या विरोधात राजकीय ..

वर्षप्रतिपदा, गुढीपाडवा, डॉ. हेडगेवार ,राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ, संस्थापक,आद्य सरसंघचालक, डॉ. केशव बळीराम हेडगेवार, ..

महापुरुषांच्या जीवनाचा आदर्श घेऊन स्वत:च्या जीवनामध्ये त्यांची रुजवण करावी, म्हणजेच महापुरुषांच्या मार्गाने चालावे अशी आपली सामाजिक जीवनपद्धती आहे. समाजमनाची जडणघडण करण्यासाठी छत्रपती शिवरायांना आदर्श मानून त्यांची जयंती, पुण्यतिथी संपूर्ण महाराष्ट्रात ..

छत्रपती शिवाजी महाराज, छत्रपती संभाजी महाराज हे मुसलमानाविरूद्ध लढले नाहीत, तर ब्राह्मणांविरूद्ध लढले अशा प्रकारची मांडणी केली गेली. त्यासाठी अनेक नव इतिहासकार उभे केले आणि त्यांनी लिहिलेले साहित्य हाच खरा इतिहास आहे असा आभास निर्माण केला गेला. ..

पडद्यामागचे मुस्लीम समर्थक ..

‘हिंदुत्वाचा सामाजिक भाष्यकार’ असा महाराष्ट्राला रमेश पतंगे यांचा परिचय आहे. त्यांचा विपुल लेखनातून अनेक सामाजिक कार्यकर्त्यांची घडण झाली आहे. त्याच्या निवडक पुस्तकाचा परामर्श घेणारी साहित्य संगिती चिंचवड येथील समरसता पुनरुत्थान गुरुकुलम्मध्ये संपन्न ..

परभणी जिल्ह्यातील काळगाववाडी गावात होलार समाजाला मारुती मंदिरात दिवाळी पाडव्याच्या मुहूर्तावर प्रवेश देण्यात आला. ग्रामस्थांनी उचललेले हे पाऊल पुढचे आहे, भेदभावाचा नाश करणारे आहे, असे कौतुक करताना याच घटनेने महाराष्ट्राचे सामाजिक वास्तव उघड केले ..

मा. उदयराव पटवर्धन हे 1971पासून भारतीय मजदूर संघाशी जोडलेले असून त्यांना दत्तोपंतांचा दीर्घ सहवास लाभला आहे. 2002 ते 2008 या काळात ते राष्ट्रीय महामंत्री म्हणून कार्यरत होते. दत्तोपंतांची स्वभाववैशिष्ट्ये आणि वैचारिक भूमिका याविषयी उदयराव पटवर्धन ..

आपल्या समाजासाठी आपण अर्जित केलेले ज्ञान पणाला लावून प्रबोधन करणारे लोक सध्या दुर्मीळ झाले आहेत. व्यक्तिगत विकास आणि आर्थिक समृद्धी हेच जीवनध्येय असणार्‍या समाजाला दिशा कोण देणार? प्रवाहाच्या विरुद्ध कोण जाणार? असे प्रश्न उपस्थित होतात, तेव्हा डॉ. ..

आपल्या देशाने स्वातंत्र्याचा अमृतमहोत्सव नुकताच साजरा केला असला, तरी आपल्यासमोर अनेक प्रश्न उभे आहेत, याची वारंवार प्रचिती देणार्‍या घटना देशात घडत असतात. अशा घटनांकडे दुर्लक्ष करून चालणार नाही, त्याचप्रमाणे त्याचे केवळ राजकीय भांडवल करूनही चालणार ..

स्वतंत्र भारताचे पहिले पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्या सतरा वर्षांच्या कालखंडात उद्यमान भारताचे बीजारोपण झाले. विज्ञान, तंत्रज्ञान, कृषी, रोजगार, अवकाश संशोधन, शिक्षण अशा सर्वच क्षेत्रांत पंडित नेहरूंनी देशाच्या भविष्याचा विचार करून कामाला ..

शरद पवार सत्तेबाहेर राहू शकत नाहीत. सत्ता असतानाचे शरद पवार आणि सत्ता नसतानाचे शरद पवार या दोन प्रतिमा महाराष्ट्राला माहीत आहेत. जेव्हा जेव्हा शरद पवार सत्तेबाहेर असतात, तेव्हा त्यांची होणारी तडफड पाण्याबाहेर काढलेल्या मासोळीसारखी असते. या तडफडीतून ..

आपल्या सोईचे असेल तसेच वक्तव्य करून दगडाखाली अडकलेले हात मोकळे करून घेण्यात शरद पवार पटाईत आहेत. मागील दहा-पंधरा दिवसांत त्यांची वक्तव्ये पाहिली की त्याचा प्रत्यय येतो, मग विषय नामांतराचा असो की पक्षफुटीचा. शरद पवार नेहमी स्वत:ला आणि स्वत:च्या पक्षाला ..

राष्ट्रपतिपदासाठी भाजपाप्रणीत आघाडीकडून ओरिसाच्या द्रौपदी मुर्मू यांना उमेदवारी दिली आहे. भाजपा हा वैचारिक अधिष्ठान असलेला आणि त्यानुसार वाटचाल करणारा पक्ष आहे. याआधीही जेव्हा भाजपाला संधी मिळाली, तेव्हा भाजपाने अंत्योदय डोळ्यासमोर ठेवून निर्णय ..

आपण नास्तिक आहोत, त्यामुळे हिंदू धर्म, परंपरा यांच्याशी आपला काही संबंध नाही. आपण सेक्युलर आहोत, त्यामुळे रामायण महाभारतापेक्षा आपल्याला कुराण अतिपवित्र वाटते. पुणेरी पगडीचा आपल्याला तिटकारा आहे, पण जाळीदार गोलटोपी आपण सन्मानाने मिरवतो. अशी राजकीय ..

समाजवास्तव आणि राजकारण हे नेहमीच वेगवेगळे असते. राजकारणात मैत्रीचा दुजोरा देणारे समाजजीवन एकमेकांच्या विरोधात किंवा राजकारण एकमेकांच्या विरोधात असणारे समाजजीवनात एका सेंद्रीय सूत्राने जोडलेले असू शकतात. हे समजून घेतले तर गेल्या दोन महिन्यांत घडलेल्या ..

राष्ट्रीय पातळीवर आपणच नेतृत्व देऊ शकतो, मोदींना समर्थ पर्याय असू शकतो अशी अनेक प्रादेशिक पक्षांच्या नेत्यांची धारणा आहे. त्यामुळे आपण एकत्र आलो तर मोदींना - पर्यायाने भाजपाला सत्तेबाहेर घालवू शकतो, त्यामुळे आपण एकत्र आलो पाहिजे, अशा विनवण्या एकमेकांना ..

महापुरुषाचे विचार कालातीत असतात. संघसंस्थापक डॉक्टर केशव बळीराम हेडगेवार त्याला अपवाद नाहीत. सत्तर-ऐंशी वर्षांपूर्वी त्यांनी मांडलेले विचार आजही काळाच्या कसोटीवर टिकतात. आजच्या संदर्भात आपण जेव्हा डॉक्टर हेडगेवार यांच्या संघमंत्राचे अवलोकन करतो, ..

उत्तराखंड राज्यात घडलेल्या घटनेचा अर्थही असाच आहे. इथे हादिस, पर्सनल लॉ बोर्डाचा संबंध नसेल, पण मानसिकता तीच आहे. उच्चनीचतेचे तनकट असूनही मनात जोपासले जातात, याचे हे उदाहरण आहे. एका बाजूला शिक्षणव्यवस्था समताधिष्ठित समाज निर्माण करण्यासाठी प्रयत्न ..

जातिकल्लोळ ..

गोस्वामी तुलसीदास रचित ‘रामचरित मानस’मधील ‘सुंदरकांड’चा चा मराठी भावानुवाद नारायण भिसे यांनी केला आहे. कुठल्याही धार्मिक-आध्यात्मिक ग्रंथाचा अर्थ समजून घेऊनच त्याचे पठण करणे महत्त्वाचे असते. नारायण भिसे यांनी केलेल्या अनुवादामुळे हा हेतू साध्य होतो. ..

कोरेगाव भीमाच्या एक दिवसाच्या लढाईचा आधार घेऊन मराठे विरुद्ध महार, महार विरुद्ध पेशवे - म्हणजे ब्राह्मण अशी मांडणी केली गेली. त्यासाठी विविध आख्यायिकांना आणि दंतकथांना खरा इतिहास म्हणून समोर मांडले गेले. परिणामी सामाजिक विद्वेष उफाळून आला. या सर्व ..

देश कोरोना आपत्तीशी झुंजत असताना प्रशासन आणि आरोग्य यंत्रणा यांच्यासह संघस्वयंसेवक काम करताना दिसत आहेत. हा समाज आपला आहे, त्यांचे सुखदुःख आपले आहे या भावनेतून काम करताना संघ समाजातील सज्जन शक्तीला आवाहन करत असतो. यातूनच अनेक छोटी-मोठी सेवा कार्ये ..

शरणकुमार लिंबाळे यांच्या ‘सनातन’ या कादंबरीस मानाचा सरस्वती पुरस्कार जाहीर झाला...

संघकाम हे नित्यनूतन असून त्यात कालानुरूप बदल घडवून समाजपरिवर्तन करण्यासाठी संघ नेहमीच तयार असतो. संघकामाचा एक भाग म्हणून देशभर विविध गतिविधी काम करीत आहेत. एकच विषय घेऊन त्यावर सातत्याने काम करत अपेक्षित डदल घडवून आणणे हे गतिविधीचे काम. कोकण प्रांतातील ..

आपले संविधान, आपला गौरव..

राष्ट्रसंत तुकडोजी महराज म्हणजे गेल्या शतकातील बहुआयामी व्यक्तिमत्त्व. राष्ट्रसंत म्हटले की ग्रामगीता आणि खंजरी भजन यांचे सहज स्मरण होत असते. ११ ऑक्टोबर ही राष्ट्रसंतांची पुण्यतिथी. त्या निमित्ताने त्याच्या संकल्पनेतील रामराज्य समजून घेण्याचा प्रयत्न. ..

एकात्म मानव दर्शन..

आपल्या देशात अनेक महापुरुषांनी समतेकडे जाण्याचा समरसता मार्ग सांगितला आहे. प्रत्येकाची कृती आणि शब्द वेगळे असले, तरी त्यामागे असलेल्या भावनेचे अधिष्ठान एक आहे. म्हणूनच विनोबांनी केलेले लेखन, चळवळ आणि चिंतन यांत शब्द वेगळे दिसत असले, तरी त्यांनी ..

कोरोनाचा सामना करण्यासाठी संघस्वयंसेवक प्रशासनाला मदत करत असून सर्वसामान्य माणसाला मदतीचा हात देत संघ काम करत आहे. प्रसिद्धीपासून दूर राहून निरपेक्ष भावनेने काम करणाऱ्या संघाचा समाजावर काय प्रभाव निर्माण झाला आहे, यांची असंख्य उदाहरणे रोज समोर येत ..

'बिनचेहऱ्या'च्या स्वयंसेवकांचे सेवा कार्य ..

डॉ. हेडगेवार यांच्या जन्मशताब्दी वर्षात प्रत्येक जिल्ह्यात सेवाप्रकल्प उभा राहावा असा संघाने निर्णय घेतला आणि स्थानिक गरजा, स्थानिक साधनसुविधा यांचा अभ्यास करून या प्रकल्पाची सुरुवात करावी आणि त्यात निरंतर नवेनवे आयाम जोडले जावेत, ही अपेक्षा व्यक्त ..

16 व 17 सप्टेंबर रोजी मॉस्को येथील पुश्कीन इन्स्टिटयूटमध्ये एक आंतरराष्ट्रीय परिषद झाली.अण्णा भाऊ साठेंच्या जन्मशताब्दीनिमित्त या परिषदेचे आयोजन करण्यात आले होते. या परिषदेतून उपस्थितांना अण्णाभाऊंच्या साहित्याचे नवे संदर्भ समजले. ..

सामाजिक न्यायाच्या दिशेने ..

बंधुभाव हाच धर्म ..

नाकारलेल्या एकलव्यांचे गुरुपूजन ..

 नुकत्याच पार पडलेल्या लोकसभा निवडणुकीत प्रकाश आंबेडकर यांच्या वंचित बहुजन आघाडीने जवळजवळ सर्व मतदारसंघांत आपले उमेदवार उभे केले आणि सर्व उमेदवारांना हार पत्करावी लागली. स्वतः प्रकाश आंबेडकर दोन मतदारसंघांतून पराभूत झाले. भविष्यात प्रकाश आंबेडकर ..

संविधानाच्या कलम १४ नुसार स्त्री-पुरुष समानता अपेक्षित आहे आणि ती सर्व क्षेत्रांत व्यवहारातून दिसली पाहिजे. त्यासाठी देशभर अनेक प्रयत्न होतात. मात्र धार्मिक क्षेत्र, मठ-मंदिरे अशा ठिकाणी कधीकधी भेदभाव होताना दिसतो. कधी धर्मभावना, रूढी, परंपरा, अज्ञान, ..

 राजस्थानातील बिकानेर येथील जमीन खरेदी प्रकरणात कॉंग्रेसचे जावई रॉबर्ट वाड्रा यांना चौकशीला सामोरे जावे लागत आहे. या प्रकरणात गांधी घराण्याची उत्तमप्रकारे पाठराखण कोण करू शकते? पायलट की गेहलोत?  यावरच राज्यस्थानचा मुख्यमंत्री निश्चित होणार ..

सहा डिसेंबर, महामानव भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा महापरिनिर्वाण दिन. बाबासाहेब हे काळाच्या पुढे पाहणारे नेते होते. व्यक्ती, समाज आणि राष्ट्र या तिन्ही पातळयांवरील भावी प्रगतीचा मापदंड बाबासाहेबांना कळला होता. मानवी मूल्यांचा अंगीकार, विद्वेष-हिं..

एकरस समाज हे आपल्या संविधानाचे स्वप्न आहे. आपआपले जात, पंथ, संप्रदाय, धर्म बाजूला ठेवून आपण भारतीय नागरिक झाले पाहिजे, अशी संविधानाची आपल्याकडून अपेक्षा आहे. मात्र गेल्या सत्तर वर्षांत आपण भारतीय होण्यापेक्षा जातीचे होण्याकडे वेगाने प्रवास केला ..

 डॉ .बाबासाहेब आंबेडकर यांना एका जातिसमूहापुरते मर्यादित करण्याचा अधिकार यांना कुणी दिला?  डॉ. आंबेडकरांचे काम केवळ एका समूहापुरते होते का? तसे नसेल, तर मग केवळ संघ-भाजपाला विरोध म्हणून ही नवी अस्पृश्यता पाळली जात आहे का? असे करणे हे डॉ. ..

  विकास म्हटला की भूसंपादन आणि विस्थापन आलेच. त्याशिवाय नवे उद्योग, प्रकल्प आकारास येऊ शकत नाहीत. पण अशा प्रकारचे प्रकल्प उभारताना ज्यांच्या जमिनी प्रकल्पासाठी संपादित केल्या जातात, त्यांचे योग्य प्रकारे विस्थापन करून त्यांना पुन्हा नव्या ..

 मराठा आरक्षण आंदोलनाने हिंसक वळण घेतल्यामुळे गेल्या दोन वर्षांत मराठा समाजाचा जो गौरव होत होता, तो धुळीला मिळाला आहे. शासकीय वाहने, एस.टी. बसेस यांची जाळपोळ झाली. खूप मोठया प्रमाणात हानी झाली. दोन वर्षांपूर्वी मराठा आरक्षण आंदोलन ..

   सांज झाली आणि पांडुरंग शेला सावरत राउळाच्या बाहेर आले. मागून रुखमाईने आवाज दिला, पण पांडुरंगांनी तो ऐकला नाही. झरझर पावले टाकत पांडुरंग वाळवंटाच्या दिशेने चालू लागले. बाहेर पावसाची रिमझिम चालू होती. पावसाचे थेंब पांडुरंगाच्या केश..

        मा. भिडे गुरुजी,सप्रेम नमस्कार.आपणास आणि आपल्या शिव प्रतिष्ठान हिंदुस्थानच्या कार्यास सोशल मीडियातील आणि वृत्तपत्रांतील बातम्यांमुळे जाणून आहे. कणखर मनगटांची राष्ट्रप्रेमी पिढी तुम्ही घ..

सामाजिक, राजकीय, धार्मिक अशा जीवनाला स्पर्श करणाऱ्या सर्वच क्षेत्रांत आज सावरकर कृतीतून साकार करण्याची नितांत आवश्यकता आहे आणि ही आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठीचे दिशादर्शन डॉ. अशोक मोडक यांच्या 'स्वातंत्र्यवीर सावरकर ः सध्याच्या संदर्भात' या पुस्तकाने ..

समरसता सहभोजनातून प्रश्न मिटतील का? जातभावनेचे प्रकटीकरण आणि त्यातून निर्माण होणारे अन्याय अत्याचार बंद होतील का? या आणि अशा असख्य प्रश्नांची उत्तरे दोन्ही प्रकारे देता येतील. होकार आणि नकार देताना आपली भावस्थिती कशी आहे यावर सर्व अवंलबून आहे. म्हणजेच ..

मधुसूदन गायकवाड. चळवळीतला माणूस. नामांतराचे आंदोलन टिपेला पोहोचले असतानाच्या काळात गायकवाड औरंगाबादमध्ये शासकीय नोकरीत होते. लहानपणीच सामाजिक संस्कार आणि चळवळीचे बाळकडू मिळाले होते. औरंगाबादेत नोकरी करता करता सामाजिक चळवळीत सक्रिय होऊन त्यांनी आपले ..

आयुष्याच्या एका टप्प्यावर रमेशजींना अंधत्व आले. नोकरी, संसार, मुलेबाळे यांत रमलेल्या रमेशजींना अचानक काळोखाचा सामना करावा लागला. अशा क्षणी कोणताही माणूस उन्मळून पडण्याची दाट शक्यता असते. रमेशजी मात्र याला अपवाद ठरले. अंधत्वाने आपल्याला नवे जीवन ..

 २००३च्या आसपास खाजगी उद्योग क्षेत्रात आरक्षणाची मागणी जोर धरू लागली. समाजजीवनात वादळ निर्माण करणारा तो काळ होता. त्याच काळात मिलिंद कांबळे यांनी ‘डिक्की’ची स्थापना केली. दलित समाजात उद्योजकीय प्रेरणा जागवणे आणि उद्योग क्षेत्रात ..

 स्वामीजी... भगवी वस्त्रे म्हणजे विरक्तीचे लक्षण, त्यागाचे लक्षण... सर्वसंगपरित्याग करून जे अनंताचा शोध घ्यायला निघतात. स्वामीजी, तुम्हीही भगवी कफनी परिधान केलीत पण... पण सर्व त्यागून हिमालयात गेला नाहीत, की अंधाऱ्या गुहेत जाऊन आद्यचिंतनातून ..

महाराष्ट्रात सत्तेसाठी मांडीला मांडी लावून बसणारी शिवसेना महाराष्ट्राबाहेर एनडीएची घटक नसल्यासारखी व्यवहार करत असते. मात्र एनडीएतून बाहेर पडून सत्ता सोडण्याची हिंमत सेनेला होत नाही. भाजपाला विरोध करण्याची एकही संधी सोडायची नाही, असा निर्धार केलेली ..

 पंतप्रधान म्हणून नेहरूंनी देशाच्या भविष्याचा विचार केला. विज्ञान-तंत्रज्ञान क्षेत्रातील उंच भरारीसाठी आवश्यक असणाऱ्या मूलभूत गोष्टीची मुहूर्तमेढ नेहरूंनीच घातली. अवकाश तंत्रज्ञान संशोधन संस्था, अणुउर्जा, आयआयटी अशा महत्त्वाच्या संस्थांची स्थापना ..

 सहारणपूर दंगलीचे निमित्त करून बहन मायावती यांनी आपल्या राज्यसभा सदस्यत्वाचा राजीनामा दिला. दलित समाजावर होणारे अत्याचार आणि अन्याय याबाबत दाद मागण्यास अटकाव केला म्हणून मी राजीनामा दिला असे जरी मायावती सांगत असल्या, तरी तेच एक खरे कारण आहे ..

 आपल्या भाषणातून अघटित मांडून खळबळजनक वातावरण निर्माण करण्यात शरद पवार यांचा कोणी हात धरणार नाही. आजवरचा त्यांचा प्रवास पाहता या जाणत्या राजाने आताही असेच काहीच्या बाही बोलून सनसनाटी निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला आहे. जे वास्तवात नाही, किंवा ..

एखादी व्यक्ती आपल्या क्षेत्रात नावलौकिकाला आली की समाजाकडून तिचा आयडॉल म्हणून स्वीकार होतो. त्या व्यक्तीच्या जीवन-प्रवासाचा अभ्यास करून इतरांनी तसाच जीवनमार्ग स्वीकारावा अशी त्यामागे भूमिका असते. आयडॉल म्हणून मान्यता मिळवलेल्या, आपल्या क्षेत्रात ..

मराठा समाजाचे मूक मोर्चे जवळजवळ सर्वच महाराष्ट्रात मोठया शांततेत आणि सुयोग्य नियोजनाचे दर्शन घडवत संपन्न झाले. ज्या जिल्ह्यांत असे मोर्चे निघाले नाहीत, तेथेही आगामी काळात मोर्चे होतील. साधारणपणे दिवाळीनंतर मुंबईत महामोर्चा आयोजित केला जाईल, अशी ..

गेल्या काही दिवसांत महाराष्ट्राच्या समाजजीवनात एकच विषय गाजतो आहे, तो म्हणजे मराठा समाजाचा. औरंगाबाद, जळगाव, परभणी, धाराशिव, बीड या ठिकाणी लाखोंच्या संख्येत आणि अभूतपूर्व शांततेत हे मोर्चे झाले. येत्या काही दिवसांत सोलापूरला आणि लातूरलाही असे मोर्चे ..

जुलै महिन्याच्या तेरा तारखेला कोपर्डी या गावात पंधरा वर्षांच्या मुलीवर अत्याचार करून तिचा खून करण्यात आला. कोपर्डी या छोटया गावापासून ते विधानसभेपर्यंत या घटनेचे प्रतिसाद उमटले. मूळ घटनेचे संदर्भ बाजूला ठेवून या घटनेचे राजकारण आणि जातकारण करण्याचा ..

राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ शताब्दीकडे वाटचाल करत आहे. संघ हा विचार आहे. या विचाराची स्पष्टता, व्यापकता विजयादशमीच्या बौद्धिकातून होत असते. राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाच्या अभिलेखागाराकडे 1930 पासूनची बौद्धिके संग्रहित करण्यात आलेली आहेत. डॉ. केशव बळीराम ..

नुकताच अनुसूचित जातीच्या आरक्षणाच्या संदर्भात सर्वोच्च न्यायालयाने एक महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला. सामाजिक वास्तव लक्षात घेऊन असा निर्णय घेणे हे आपली राज्यघटना जिवंत दस्तऐवज असल्याचे लक्षण मानले पाहिजे. या निर्णयामुळे भविष्यात काय करावे लागेल हे सूचित ..

Kishore Shitole recently received the 'Best Chairman' award..

पुरोगामी महाराष्ट्रात स्वतःला पुरोगामी ठरवण्यासाठी ‘मनुस्मृती’चा वापर करण्याची पद्धत रूढ झाली आहे. याची चुणूूक शालेय अभ्यासक्रमात ‘मनुस्मृती’, ‘मनाचे श्लोक’ यांचा समावेश होणार, अशी बातमी प्रकाशित झाल्यावर दिसून आली. मूळ विषय बाजूला ठेवून स्वतःभोवती ..

मराठा समाजाला आरक्षण मिळावे यासाठी अनेक वर्षे आंदोलन सुरू आहेत. याआधी जे प्रयत्न केले गेले, ते कायद्याच्या कसोटीवर टिकले नाहीत. नुकतेच राज्य सरकारने मराठा समाजाला स्वतंत्र आरक्षण देण्यासाठी विधेयक मंजूर केले. विधेयक मंजूर झाले असले, तरी त्याची पुढील ..

नुकताच भरोच शहरातील हिंदू समाज विवाह संस्कार सोहळा झाला. केवळ विवाहसोहळा न करता त्या निमित्ताने सर्व हिंदू समाज एकत्रित करण्यासाठी या सोहळ्यात विविध उपक्रम करण्यात आले. सामाजिक समरसता हा विषय या उपक्रमाचा आत्मा होता. या सोहळ्याचा वृत्तान्त सा. विवेकाच्या ..

बिहारमध्ये झालेली जातीनिहाय जनगणनेची आकडेवारी जाहीर झाली असून बिहारप्रमाणे प्रत्येक राज्यात जनगणना व्हायला हवी अशी मागणी आता जोर धरू शकते. प्रत्येक जातीचे नेतृत्व त्यासाठी प्रयत्न करेल. या जनगणनेचा फायदा काय? आणि तोटा काय? हे समजून घेण्याची आवश्यकता ..

गेले काही दिवस दोन विषयांवर सातत्याने चर्चा होत आहे. पहिला विषय आहे समान नागरी कायदा आणि दुसरा विषय आहे ज्ञानपीठ पुरस्कार विजेते भालचंद्र नेमाडे यांनी वेगवेगळ्या विषयांवर केलेली वादग्रस्त विधाने. या दोन्ही चर्चा चालू असताना एक वेगळा प्रश्न पुढे ..

मागील काही वर्षांपूर्वी भारतात असुरक्षितता असल्यामुळे भारत सोडून जाण्याची घोषणा काही मंडळींनी केली होती. मात्र भारत सोडून कोणत्या देशात जाणार हे त्यांनी सांगितले नव्हते. याउलट पबजी खेळत प्रेमाचा मधुमास फुलला आणि पाकिस्तानी सीमा हैदर भारतात आली. ..

नुकतीच परभणी जिल्ह्यात केवळ संशयावरून एका अल्पवयीन मुलाची हत्या करण्यात आली. भटके विमुक्त समाजातील शिकलगार या नावाने ओळखल्या जाणार्‍या समाजातील तीन अल्पवयीन मुलांवर हल्ला करण्यात आला. या हल्ल्यात एकाचा मृत्यू झाला, तर दोन जण गंभीर जखमी अवस्थेत आहेत. ..

कर्नाटकात सत्ताधारी पक्षाच्या कार्यकर्त्यांनी गोमूत्र शिंपडून विधानभवनाचे शुद्धीकरण केले आणि त्यानंतर नवनिर्वाचित मुख्यमंत्री व उपमुख्यमंत्री यांच्यासहित आमदारांनी विधानसभेत प्रवेश केला. या छोट्याशा गोष्टीचा खूपच गलबला झाला आहे. काँग्रेससारख्या ..

शरद पवारांनी आपल्या पदत्यागाची घोषणा केली आणि पुन्हा ती घोषणा मागेही घेतली. सदैव धक्का तंत्राचा वापर करून आपले स्थान अधिक घट्ट करण्यासाठी शरद पवारांनी याआधीही असे निर्णय फिरवले आहेत. “पक्षात नव्या पिढीला संधी मिळाली पाहिजे” असे म्हणत शरद पवारांनी ..

आपला देश संविधानाच्या आधारे चालतो असे आपण म्हणतो, तेव्हा ते अर्धसत्य असते. कारण अजूनही असा समाज आहे, ज्यांच्यापर्यंत संविधान पोहोचलेलेच नाही. नागरी जीवनात जगण्याचे त्या समाजाचे स्वतंत्र कायदे असून जात पंचायतीच्या माध्यमातून त्यांचे संचालन होत असते. ..

आगामी लोकसभा निवडणुकीत मोदींना पर्याय उपलब्ध करून दिला पाहिजे आणि त्यांच्या हातून सत्ता हस्तगत करून लोकशाहीचे रक्षण केले पाहिजे, अशा शुद्ध हेतूने देशातील विविध प्रादेशिक पक्ष दंडावरच्या बेटकुळ्या फुगवू लागले आहेत. सदैव भावी पंतप्रधान असणारे अनेक ..

मागील काही दिवसांपासून प्रसारमाध्यमांमधून हिंदू देवदेवता आणि त्यांची पूजा या संदर्भात वेगवेगळ्या बातम्या प्रकाशित झाल्या आहेत. शासकीय अधिसूचना जारी करून देवदेवतांच्या तसबिरी लावण्यास मनाई करण्यात आली, तर हिंदू देवतांची पूजा करतात म्हणून जातीचे प्रमाणपत्र ..

राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ हिंदू समाज संघटित करण्यासाठी काम करतो. आज संघविचार देशाच्या केंद्रस्थानी आहे. त्यामुळे अनेक गोष्टींचा जाब संघाला विचारला जातो, तसेच ज्या गोष्टीशी संघाचा संबंध नाही, अशा गोष्टीचे खापरही संघाच्या माथी फोडले जाते. नाताळच्या ..

We need leadership that keeps society united..

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे विचार खर्‍या अर्थाने जगायचे असतील आणि त्यांना नम्रपणे श्रद्धांजली वाहायची असेल, तर समतायुक्त हिंदू समाज ही आपल्या सर्वांची निकड झाली पाहिजे आणि ती व्यवहारातूनही व्यक्त झाली पाहिजे. प्रत्येकाने आपल्या वैयक्तिक पातळीवर सामाजिक ..

धर्मांतरित ख्रिश्चनांना व मुस्लिमांना आरक्षणाचा लाभ मिळू नये, या विषयावर केंद्र सरकारने सर्वोच्च न्यायालयात नुकतेच प्रतिज्ञापत्र सादर केले. खरे तर हा विषय दीर्घकाळ चर्चेत आहे. या विषयावर राजकारण करण्याचा प्रयत्नही झाला. यूपीए सरकारच्या काळात रंगनाथ ..

विजयादशमी उत्सव हा संघजीवनात महत्त्वाचा उत्सव आहे. आपल्या शक्तीची अनुभूती देताना संघ सज्जनशक्तीचे संचयन करत असतो. समाजासमोर असणार्‍या समस्यांचा आणि आव्हानांचा सामना करण्याचा संकल्प करत हिंदू चिरविजयाचा संकल्प अधोरेखित करणारा उत्सव म्हणजे विजयादशमी. ..

दिल्लीत 10 व 11 सप्टेंबर रोजी राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाचे अधिवेशन झाले. देशभरातून आलेल्या प्रतिनिधींसमोर पक्षाच्या विस्ताराचे स्वप्न मांडताना सत्ताधारी पक्षावर टीका केली गेली. छत्रपती शिवाजी महाराज आणि बाजीराव पेशवे यांच्या पराक्रमाचे स्मरण करत ..

दगडावर शेंदूर थापून दगडाला देवत्व दिले जाते आणि मग परिपाठी म्हणून दरवर्षी शेंदुराचे नवे नवे थर त्या दगडावर चढवले जातात. या प्रक्रियेमुळे दगडाचे मूळ स्वरूप नष्ट होते आणि गुणधर्मही लक्षात राहत नाहीत. उरतो तो केवळ श्रद्धाभाव. मागील काही दशकात असेच ..

सा. विवेकने प्रकाशित केलेल्या ‘परिसांचा संग’ या पुस्तक प्रकाशनाचे सहा कार्यक्रम महाराष्ट्रात वेगवेगळ्या ठिकाणी संपन्न झाले. वाचकांच्या अलोट प्रतिसादामुळे पहिली आवृत्ती संपली. या पुस्तकाला जोडून एक उपक्रम राबवण्यात आला, त्यालाही वाचकांनी उत्तम प्रतिसाद ..

एका बाजूला आपण भारतमातेच्या परमवैभवाची स्वप्ने पाहत सर्वांना सोबत घेऊन पुढे जायचे, असा प्रयत्न करत आहोत. ‘सबका साथ, सबका विकास’ ही मा. पंतप्रधानांनी केलेली घोषणा प्रत्यक्षात येण्यासाठी विविध पातळ्यांवर प्रयत्न सुरू आहेत. तर दुसर्‍या बाजूला भारताचे ..

कट्टरता हा काही समूहांचा स्थायिभाव असतो का? धार्मिक श्रद्धांबाबत समजून घेता येईल, पण ज्याने अन्याय-अत्याचार केला, त्या निझामी क्रूरकर्मा उस्मानची पाठराखण कशासाठी? उद्धव ठाकरेंनी जाता जाता नामांतराची घोषणा केली आणि तुळजापूर तालुक्यातील काटगावसारख्या ..

आपला देश स्वतंत्र झाला. भारतीय राज्यघटनेने सर्व प्रकारचे भेद आणि अस्पृश्यता कायद्याने नष्ट केली. मात्र आजही आपण अस्पृश्यता अनुभवत असून ती नव्या नव्या स्वरूपात समोर येत आहे. एवढेच नव्हे, तर महापुरुषांनाही जातीपुरते मर्यादित करण्याचा जोरदार प्रयत्न ..

मुंबई महानगरपालिकेच्या आगामी निवडणुकीचे वारे वाहू लागले आहेत. या निवडणुकीत कोण जिंकणार, कोणता पक्ष सत्ता काबीज करणार याबाबत सर्वसामान्य माणूस आपले अंदाज वर्तवू लागला आहे. दीर्घकाळ समाजकारण, राजकारण करणारी अनुभवी मंडळी पुन्हा एकदा महानगरपालिकेत आपले ..

देशात मोबाइलने क्रांती घडवून आणली आहे. जगाच्या कानाकोपर्‍यात घडणार्‍या घटनेवर एका क्षणात तत्काळ व्यक्त होण्यास आजकाल अभिव्यक्ती म्हटले जाते. या अभिव्यक्तीला आता राजकीय रंग येतो आहे. आपल्या राज्यघटनेने आपल्याला अभिव्यक्तिस्वातंत्र्य दिले असले, तरी ..

साहित्य हे समाज मनाचा आरसा असते. समाज कसा असावा याचे मार्गदर्शन साहित्य करते, म्हणून साहित्य संमेलने आणि त्यातून व्यक्त केले जाणारे विचार नेहमीच गांभीर्याने घेतले जातात. नुकत्याच झालेल्या दोन संमेलनांच्या समारोपाच्या भाषणांनी ही गोष्ट अधोरेखित केली ..

नागराज मंजुळे यांनी याच झुंडीला कलात्मक रूपात मांडले आहे. हे काम करताना ते वास्तव आणि त्यांचा विचारव्यूह यांची सरमिसळ करत नाहीत. जसे आहे तसेच मांडतात. यामुळे नागराज मंजुळे यांच्या इतर चित्रपटांपेक्षा वेगळा अनुभव झुंडच्या निमित्ताने येतो. या अल्याडपल्याडमधली ..

आपल्या देशाला स्वातंत्र्य मिळून पंचाहत्तर वर्षे पूर्ण होत आहेत. आपला स्वातंत्र्यलढा बाराशे वर्षांचा असून अनेकांच्या बलिदानाने आणि त्यागाने तो गौरवांकित झाला आहे. या निमित्ताने देशभर ‘आझादी 75’ ही संकल्पना घेऊन विविध उपक्रम राबविण्यात येत आहेत. मार्गताम्हाणे ..

गेले दीड वर्ष उत्तर भारतात चालू असलेल्या शेतीविषयक तीन कायद्यांविरुद्ध चालू असलेल्या शेतकरी आंदोलनाचा सामान्य जनतेला काय फायदा झाला? हा प्रश्न असला, तरी आता ते कायदे मागे घेण्यात आले आहेत. तरीही आंदोलन सुरू ठेवण्याची ताठर भूमिका घेतली जाते आहे. ..

साधारणपणे १९७६ साली प्रदर्शित झालेला 'मंथन' हा चित्रपट नसीरुद्दीन शाह यांच्या कारकिर्दीतील दुसरा चित्रपट आहे. गुजरातमध्ये यशस्वी झालेल्या श्वेत क्रांतीचे चित्रण या चित्रपटात असून या चित्रपटाचा नायक नसीरुद्दीन शाह यांनीच साकारला आहे. वर्गिस कुरियन ..

शरद पवार हे जेव्हा एखाद्या विषयाला हात घालतात, तेव्हा त्यांनी दुसऱ्याच कोणत्यातरी विषयावर निशाणा साधलेला असतो, हा महाराष्ट्राचा अनुभव आहे. असे असेल, तर बारमालक, हॉटेलमालक यांना पुढे करून शरद पवारांनी कोणावर निशाणा साधला आहे? वर वर पाहता दुभत्या ..

संघस्वयंसेवकाची ओळख त्याच्या सेवाभावातून प्रकट होत असते. आपल्या समाजबांधवांच्या वेदना, समस्या दूर करण्यासाठी स्वयंसेवक प्रसंगी जिवाची बाजी लावतो आणि सेवायज्ञातील आपली समिधा अर्पण करतो. सध्या महाराष्ट्रात कोरोना आपत्तीशी झुंजताना स्वयंसेवक याच भावाचा ..

नामदेव कांबळे यांना पद्मश्री पुरस्कार जाहीर झाला. नामदेव कांबळेंचे सा. विवेकशी खूप जुने ऋणानुबंध आहेत. आपल्या साहित्यातून सामाजिक जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणण्यासाठी प्रयत्न करणार्‍या मोजक्या लेखकांपैकी एक म्हणजे नामदेव कांबळे. त्यांच्या साहित्याचा ..

‘अनंतानुभव’ हे पस्तीस वर्षांचा लेखाजोखा मांडणारे पुस्तक असले, तरी यातील जास्तीत जास्त भाग जनजाती क्षेत्रातील कार्याशी संबंधित आहे. मोखाडा, इगतपुरी परिसरात डॉ. अनंतराव कुलकर्णी यांनी केलेली रुग्णसेवा या पुस्तकात सविस्तरपणे येतेच, त्याचबरोबर जनजाती ..

सा. विवेकच्या 'राममंदिर ते राष्ट्र मंदिर' या ग्रंथात प्रकाशित होणारी पू. सरसंघचालक मोहनजी भागवत यांची मुलाखत ९ ऑक्टोबर रोजी विविध वृत्तवाहिन्यांवरून प्रकाशित झाली. स्वाभाविकच त्यावर दोन्ही बाजूंनी प्रतिक्रिया उमटल्या. सद्य परिस्थितीमध्ये अनेकांनी ..

महात्मा गांधी यांच्या १५१ जयंतीवर्षाच्या काळात देशभर आत्मनिर्भरतेचा सूर गुंजत आहे. आत्मनिर्भर भारत ही संकल्पना प्रत्यक्षात आणण्यासाठी प्रत्येक भारतीय नागरिकाला प्रयत्न करावा लागणार आहे. या पार्श्वभूमीवर महात्मा गांधी यांच्या संकल्पनेतील आत्मनिर्भरता ..

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या स्मारकासाठी प्रदीर्घ काळ आंदोलन झाले आहे. पंतप्रधान मा. नरेंद्र मोदी यांनी या स्मारकाचे भूमिपूजन केले. काही दिवसांपूर्वी मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांनी या स्मारकाचा पायाभरणी कार्यक्रम आयोजित केला, पण तो होऊ शकला नाही. ..

अण्णाभाऊंचे साहित्य आजही प्रेरणादायी ठरते. इतक्या वर्षांनंतरही त्यांच्या साहित्यकृती, पोवाडे इत्यादी मनावर गारुड घालत आहेत. याच्या मुळाशी जाण्याचा प्रयत्न केला तर एक गोष्ट लक्षात येते, ती म्हणजे अण्णा भाऊ साठेंची नाळ समाजाशी किंबहुना त्यांनी माणूस ..

समरसता आणि तथागत ..

युगपुरुष महात्मा जोतिराव फुले ..

'दसरा सण मोठा, नाही आनंदाला तोटा' अशी एक म्हण आहे. त्याचा अनुभव आपण सर्व जण घेत असतो. दसरा सणाला जसे धार्मिक महत्त्व आहे, तसे सामाजिक आणि सांस्कृतिक महत्त्वही आहे. रा.स्व. संघाचे दसरा संचलन या सामाजिकतेचे प्रतीक आहे. संघाचे संचलन हे हिंदू समाजाच्या ..

जनतेशी नाळ जोडलेला नेता - आ.सुधाकर भालेराव..

जगन्नाथचा शैक्षणिक रथ ..

समन्वयाचे अलगूज ..

 वन व अर्थमंत्री, महाराष्ट्र राज्य बदलत्या सामाजिक परिस्थितीत वनांचे संवर्धन करणे हे वन मंत्रालयासमोरील मोठे आव्हान आहे. हे आव्हान पेलताना राबवलेल्या विविध योजना, त्यांचे परिणाम, या योजनांमधील जनसहभाग, भविष्यातील योजना या सगळ्याविषयी राज्याचे ..

कालानुरूप परिवर्तन हे आपल्या समाजाच्या जिवंतपणाचे लक्षण आहे. काळाच्या ओघात जुन्या, चुकीच्या प्रथा-परंपरांचा त्याग करावा लागतो. नव्या, पण मानवी मूल्यांचा सन्मान करणाऱ्या, समतेचा आग्रह धरणाऱ्या परंपरा निर्माण कराव्या लागतात. तरच समाज आणि संस्कृती ..

   प्रेम, मैत्र या गोष्टी मानवी जीवनात जितक्या महत्त्वाच्या आहेत, तितक्याच बहुआयामी आणि गुंतागुंतीच्याही आहेत. मैत्रीचा, प्रेमाचा धागा नीटपणे गवसला तर ठीक, नाहीतर नसती गुंतागुंत आणि त्यातून निर्माण होणारे असंख्य संघर्षाचे क्षण यापासून ..

बीजामध्ये वटवृक्ष सामावलेला असतो. मात्र त्याचा प्रत्यय येण्यासाठी काही कालावधी जावा लागतो. आणि या कालावधीत कुणीतरी या बीजाचे संगोपन, संवर्धन करावे लागते. तरच बीजात सामावलेला वटवृक्ष आपण पाहू शकतो. 1983 साली महाराष्ट्रात समरसता विषयाचे काम सुरू झाले. ..

 गेली काही वर्षे मराठा आरक्षण हा विषय महाराष्ट्रात सातत्याने समाजमन ढवळत राहिला. कधी सरकारच्या बाजूने, तर कधी समाजाकडून या ना त्या कारणाने धुमसत राहिलेला हा प्रश्न गायकवाड आयोगाच्या अहवालानंतर तरी सुटेल असे वाटत असताना त्याला आता अनेक फाटे ..

संघस्वयंसेवकाचे ध्येय काय असते? व्यवहार काय असतो? या प्रश्नांची उत्तरे अटलजींच्या जीवनात पाहावयास मिळतात. सहज स्नेहशील स्वभावाने त्यांनी अनेकांना जोडले आणि त्यांच्या भावविश्वात 'राष्ट्र प्रथम' या संकल्पनेचे सहजतेने बीजारोपण केले. यांची ठळक उदाहरणे ..

मागील काही दिवसांपासून महाराष्ट्रात मराठा आरक्षण आंदोलन चालू आहे. या आंदोलनात समाजविघातक प्रवृत्तींचा शिरकाव झाला आहे का, अशी शंका येण्याइतपत आंदोलन हिंसक आणि आक्रमक झाले आहे. गेल्या दोन वर्षांत मराठा मूक मोर्चांच्या माध्यमातून मराठा समाजाने जो ..

 1 ऑगस्ट, लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांची पुण्यतिथी आणि साहित्यरत्न अण्णाभाऊ साठे यांची जयंती. एका महापुरुषाचे निधन आणि एका महापुरुषाचा जन्म एकाच दिवशी आहे. हा केवळ योगायोग असला, तरी दोघामध्ये एक विलक्षण साम्य आहे. लोकमान्य हे स्वातंत्र्याचे ..

   भक्ती आणि त्यातून निर्माण होणारी सांस्कृतिक परंपरा यातून व्यक्तिविकास होतोच, त्याचबरोबर समाजही घडतो. समाजाच्या विकासात अशा परंपरा अप्रत्यक्षरित्या कारणीभूत असतात. व्यक्तीची आणि समाजाची मानसिकता घडवणे, भल्या-बुऱ्याची सीमारेषा दाखव..

 काल सा. विवेकच्या वेबसाइटवर व फेसबुक पेजवर मी आदरणीय भिडे गुरुजींना लिहिलेले पत्र प्रकाशित झाले. ही पोस्ट लिहीपर्यंत अनेकांच्या प्रतिक्रिया त्यावर आल्या. त्या वाचल्यानंतर पुन्हा एकदा आपल्याशी संवाद साधावासा वाटला, म्हणूनच हा लेखनप्रपंच.अनेकांन..

      केवळ अफवांवर विश्वास ठेवून अमानुषपणे पाच व्यक्तींना जिवे मारण्याची घटना धुळे जिल्हातील राईनपाडा या गावात नुकतीच घडली. सोशल मीडियाचा चुकीचा वापर या घटनेच्या पाठीमागे आहे. सोशल मीडियाचे व्यसन लागलेला समाज आज..

वाकडी येथील घटनेने माणुसकीला काळिमा फासला आहे. अल्पवयीन मुलावर झालेला अत्याचार हा जातीय भावनेतून झालेला नाही. त्याची कारणें वेगळी आहेत. म्हणून त्या अत्याचाराची तीव्रता कमी होत नाही. पण अशा अन्याय अत्याचाराच्या घटना घडताच काही मंडळींच्या पुरोगामित्वाला ..

 आजघडीला 56 हजार प्रकरणे देशभर मंजूर झाली असून त्यामध्ये 11 हजार प्रकरणे अनुसूचित जाती-जमातीची आहेत. या सर्व प्रकरणांत 1760 कोटी रुपयांचे वितरण झाले आहे. 11 हजार प्रकरणांपैकी जवळजवळ 3 हजार प्रकरणे महाराष्ट्रातील आहेत. महाराष्ट्र हे देशात स्टँड ..

दररोज पंचवीस लीटर पाणी घेऊन गुरुजी हायवेवर जातात आणि झाडांना घालतात. गेली दहा वर्षे गुरुजींचा हा नेम आहे. गुरुजींच्या परिश्रमामुळे काही झाडांची उंची पाच-सहा फूट झाली आहे. आता त्यांच्या निगराणीसाठी स्वतंत्र व्यवस्था करण्याची आवश्यकता नाही. भांडूप ..

नाना सदैव कार्यरत राहतात. कारण त्यातून त्यांना जगण्याची ऊर्जा मिळत असते. आपला समाज हा गाडगेबाबांच्या उपदेशाप्रमाणे जगणारा असावा, कोणाचा द्वेष नको, कोणाशी वैर नको, सर्वानी बंधुभावाने व्यवहार करावा असे तत्त्वज्ञान सांगणारे खूप लोक आपण पाहतो. पण आपल्या ..

कधीकधी आपल्या आसपास काही तरी घडते. त्या घटनेचे आपण केवळ साक्षीदार असलो, तरी मनाच्या गाभाऱ्यात काहीतरी दरवळत राहते. आपले आयुष्य सुगंधित होते. जगण्याच्या पसाऱ्यात हा सुगंध कधी आधार देतो, तर कधी दीपस्तंभ होऊन प्रेरणा देतो. अशाच काही सुगंधी घटनांविषयी ..

 लोक सोईपुरते संविधान आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जयजयकार करतात, तर दुसरीकडे संविधानाला आणि बाबासाहेबांच्या विचाराला हरताळ फासायचा अशी दुटप्पी खेळी ही मंडळी खेळतात. जेव्हा जेव्हा हिंदुत्ववादी विचाराचे सरकार सत्तेत येते, तेव्हा तेव्हा अशा ..

  7 जानेवारी 2018 रोजी रा.स्व. संघाच्या कोकण प्रांतात हिंदू चेतना संगमचे आयोजन केले आहे. कोकण प्रांतातील ग्रामीण भागात तालुका आणि नगरीय क्षेत्रात नगर पातळीवर या हिंदू चेतना संगमचे आयोजन होत असून त्या निमित्ताने प्रांतभर पूर्वतयारीसाठी ..

समाज हा बहुपेडी असतो. त्यामुळे समाजाअंतर्गत अनेक समस्या, प्रश्न विद्यमान असतात, निर्माण होत असतात. या समस्यांचे, प्रश्नांचे निराकरण समाजानेच केले पाहिजे अशी धारणा असणारे आपल्या देशात आहेत. त्यापैकी डॉ. दादा आचार्य आणि त्यांचे 'केशवस्मृती सेवा प्रतिष्ठान..

'पंढरीची वारी आहे माझ्या घरी आणि न करी तीर्थ व्रत' असे संत तुकाराम महाराजांनी सांगितले आहे. पिढयानपिढया पायवारीची परंपरा असणारी असंख्य वारकरी कुटुंबे महाराष्ट्रात आहेत. पंढरीची आषाढी वारी आणि सावळा विठोबा हे महाराष्ट्राचे सांस्कृतिक संचित आहे. या ..

काही दिवसापूर्वी जयपूर येथे झालेल्या एका कार्यक्रमातील वक्तव्याचा चुकीचा अर्थ लावत रा. स्वं.संघाला आरोपीच्या पिजऱ्यात उभे करण्यात आले. आरक्षणाबाबत संघाचे धोरण स्पष्ट आहे. आणि त्यानुसार संघ कामही करत आहे. पण संघाची भूमिका समजून न घेता केवळ समाजात ..

समान नागरी कायदा म्हटले की हिंदू व इस्लाम धर्म आपल्यासमोर उभे राहतात. हिंदूंना एक कायदा आणि मुस्लिमांना वेगळा कायदा का? असे प्रश्न उभे केले जातात. हा प्रश्न जरासा बाजूला ठेवून आपण हिंदू समाजाअंतर्गत समानता आहे का? या प्रश्नाचा विचार केला, तर असे ..

मराठवाडा आणि खान्देशातील बहुतेक सर्वच जिल्ह्यांत मराठा समाजाचे मूक मोर्चे प्रचंड मोठया प्रमाणात यशस्वी झाले आहेत. आता पश्चिम महाराष्ट्रात आणि कोकणातही हेच लोण पसरू लागले आहे. मराठवाडयातील सर्वच मोर्चांनी आदर्श निर्माण केला आहे. समाजातील तळागाळातील ..

केंद्रीय सामाजिक न्याय राज्यमंत्री रामदास आठवले यांचा राजकीय-सामाजिक प्रवास हा अनेकांच्या कुतूहलाचा विषय आहे. विद्यार्थिदशेत असतानाच सामाजिक चळवळीशी जोडले गेलेले रामदास आठवले हे काही काळ महाराष्ट्र राज्याचे समाजकल्याण मंत्रीही होते. अनेक विषयांसाठी ..

 ***रवींद्र गोळे****दिल्लीतील पांचजन्य व ऑर्गनायझर या साप्ताहिकात  सरसंघचालक मा. मोहनजी भागवत यांची मुलाखत प्रकाशित झाली. विषय होता 'दीनदयाळ उपाध्याय यांच्या एकात्म मानव दर्शना'चा. या मुलाखतीत त्यांनी कृषी, विविध समाजगटांचे प्राबल्य, आरक्ष..